Maatschappij Discordia

‘de republiek in de balie’

op maandag 2 oktober 2023

aanvang: 20 uur 30

-het kunstenaarskollektief ‘de (eerste) republiek’ wordt begin jaren negentig opgericht door een aantal amsterdamse toneelspelers en hun gezelschappen, schrijvers, dichters, journalisten, beeldend kunstenaars, grafici en ontwerpers.

- al meer dan dertig jaar organiseren we elke eerste maandag van de maand een presentatie waarin gelezen, voorgesteld, geïnterviewd, gespeeld en over van alles gesproken wordt. na vele jaren op diverse locaties te zijn samengekomen hebben we sinds de jaren ‘10 post gevat in de balie. Iedereen is te allen tijde welkom. het programma, het nieuwe repertoire, wordt op de avond zelf voor aanvang door de dan aanwezigen vastgesteld. er worden geen toegangsprijzen geheven.

terugkeer (1960)

ik heb dingen geschreven

waar ik niet achter sta

jaren gaan voorbij

ik kan er niet achter staan

noch ze verloochenen

ze zijn niet goed maar ze zijn van mij

ik heb ze voortgebracht

ze leiden een leven ver van mij

onverschillig dood

maar er komt een dag waarop ze allemaal

bij me zullen terugkeren

de geslaagde en de mislukte

de misvormde en de volmaakte

die zijn uitgelachen en die werden verworpen

zullen samenkomen

-tadeusz rózewicz
uit: de rest is zwijgen

vertaald door karol lesman

we verwachten zoals altijd plotseling nieuwe bijdrages, discussies en reacties.

de vorige keer op 4 september. jl. lazen we de volgende teksten:

-introductie: dialoog

-marga minco uit: ’het bittere kruid’ 1957

-peter van gestel uit: ‘winterijs’ 2001, ‘de kromme steeg’

-w g van der hulst junior, uit: ‘zijn de kraaien nog zwart’, hoofdstuk 1

-simon carmiggelt: de achteraffers 1956

-annie m g schmidt, uit: ‘jip en janneke’ 1963, ‘takkie is een lief hondje’

-astrid lindgren, uit: ‘karlsson van het dak’ 1968

‘karlsson haalt streken uit’

-derek jarman, uit: ‘modern nature’ eigen vertaling, ‘herfst ‘88 - war requiem’

-johan kieviet, uit: ‘benito de jonge zwerver’ 1930, eerste hoofdstuk ‘alleen op de wereld’

-james joyce, ‘de katten van kopenhagen’, vertaling: erik bindervoet & robbert-jan henkes 2013

-simon carmiggelt, uit: ‘vliegen vangen’ 1955

-bibi dumon tak, uit: vandaag houd ik mijn spreekbeurt over de anaconda

-isaac babel, uit: ‘tocht over de zbroetsj’

-george devereux, enkele opmerkingen

-met: matthias de koning, margijn bosch, jan joris lamers, miranda prein, emma remmelts, maureen teeuwen, annette kouenhoven, sytse bouma, erik bindervoet, annette kouwenhoven, vincent vandenberg, emma remmelts, luca bryssinck, cees walburgh schmidt, florian diepenbrock.

De republiek is dit theaterseizoen te zien op:
maandag 2 oktober, 6 november en 4 december 2023, maandag 8 januari, 5 februari, 4 maart, 1 april, 6 mei en 3 juni 2024.

-republiek in de balie is elke eerste maandag van de maand, met uitzondering van de maanden juli en augustus

---

Quartett

Discordia brengt 4 x 4 Quartett

Quartett komt van het Latijnse woord quartus (kwart): Eén: muziekstuk voor vier stemmen of instrumenten. Twee: groep van vier spelers, vooral in de muziek. Drie: kaartspel waarbij men combinaties moet proberen te krijgen van vier kaarten die bij elkaar horen. Vier: vier persoenen die bij elkaar horen

De vier spelers van Discordia maken na vier jaar weer sámen een voorstelling. Alle vier bedenken/schrijven/ontwerpen ze een eigen Quartett waarna ze de andere drie uitnodigen om hierin mee te spelen. Ieder volgt zijn eigen passie, smaak en voorkeur, maar tegelijkertijd delen ze binnen het collectief een jarenlange gezamenlijke geschiedenis. De keuzes verschillen, maar het engagement met het hier en nu (het toen en daar) verbindt. 

‘Ze zullen ons vergeten. Dat is ons lot, daar verander je niets aan. Er komt een tijd dat alles wat ons nu zo serieus, zo veelbetekenend en zo vreselijk belangrijk voorkomt, vergeten of niet meer van belang zal blijken te zijn. En het merkwaardige is dat wij nu absoluut niet weten wat groots en belangrijk zal worden gevonden en wat waardeloos en belachelijk.’ Uit: ‘De drie zusters’ van Anton Tsjechov. Vertaling: Yolanda Bloemen en Marja Wiebes

De nietsontziende blik van Tsjechov ontmoet het heldere cynisme van Brecht, twee honden spreken in een restaurant over Don Quichot, en de vierde wacht op de andere drie…

(…)77. ons ideaal: de toeschouwer kijkt niet alleen, maar hij blijft steeds productief. en de toneelkunstenaar? die blijft maar genieten van het verschrikkelijke werk, waar nooit een einde aan komt. wat moet hij anders? uit: ‘klein organon voor het theater’ van bertolt brecht. vertaling: loek zonneveld

Van en met Miranda Prein, Matthias de koning, Annette Kouwenhoven en Jan Joris Lamers

---

weiblicher akt 13 - de ander (v.)

De Weiblicher Akt speelt de ander (v.)

Ik word ik in het aangezicht van de ander. - Emmanuel Levinas (1906-1995)

Na twaalf delen waarin we onszelf spiegelden aan vrouwelijke personages en auteurs en waarin we de geschiedenis waar nodig probeerden te herschrijven, gaan we in deel dertien van de Weiblicher Akt driftig op zoek naar ‘de ander’ via ‘het andere verhaal’. Het verhaal dat niet alleen ‘anders’ is omdat het vanuit een andere sekse wordt verteld, maar ook vanuit een andere gender, cultuur of sociale klasse. Tijdens deze zoektocht naar dit andere verhaal dreigen we zo verdwaald te raken in alle verhalen en theorieën over verhalen dat het hele ‘anders-zijn’ erin lijkt op te lossen…

Gebaseerd op onder andere De 36 dramatische situaties van Georges Polti, Het ongeleefde leven van Adam Philips, De ander van Frans de Waal en Holding Space van Aminata Cairo.

Van en met: Annette Kouwenhoven, Miranda Prein en Zephyr Brüggen en in een speciale rol Jan Joris Lamers.

Foto's: Sofie Knijff

---

Warm

Eerste voorstellingen van WARM

DISCORDIA en STAN presenteren na ‘EG ER VINDEN/IK BEN DE WIND’ en ‘RAMBUKU’ het laatste deel in het drieluik rond Jon Fosse. Annette Kouwenhoven, Damiaan de Schrijver en Matthias de Koning spelen komend seizoen ‘WARM’.

‘WARM’ beschrijft twee mannen en één vrouw.
Naamloos.
Wie zijn zij?
Wij.
Zij.
Misschien toneelspelers.
Misschien.
Ze weten niet wie ze waren, weten niet waar ze waren, weten niet hoe ze waren, weten niet wat ze waren, denken niet te weten wat ze deden, nu ze op de plek aangekomen zijn, die ze niet kunnen verlaten, te weten het toneel.

Op 30 en 31 augustus en 1 en 2 september is de voorstelling al bij te wonen in de balzaal van DE HOE (Schildersstraat 9, Antwerpen).
Wil je erbij zijn? Stuur een mail naar fay@stan.be en laat ons weten hoeveel kaarten je wil reserveren. Een ticket kost 10 euro en je kan de avond zelf aan de kassa betalen, cash of met Payconiq. WARM gaat officieel in première tijdens het Fossefestival (Oslo) op 8 en 9 september.

Tekst Jon Fosse, vertaling Maaike van Rijn, concept, scenografie Matthias de Koning en Damiaan De Schrijver, cast Matthias de Koning – De Eerste Man, Damiaan De Schrijver – De Tweede Man, Annette Kouwenhoven - De Vrouw

---

pointless international - point of no return

‘pas op wereld, zet je hoed op, we komen er aan’ (naar majakowski)

Na Pointless International (2014), Pointless International brings poly-interpretability (2017) en de Pointless International Medley (2018) nu dan eindelijk het langverwachte en zwaar ontraadde sluitstuk van deze serie engels gesproken clownsvoorstellingen voor een volwassen publiek: Point of no return.

Discordia en ‘t Barre Land verbinden met Pointless International het beste van het toneel met het beste van het circus. Gebaseerd op het klassieke wereldrepertoire van clowns en komedianten. Coco, Buster, Joey, Sugar en Stan Vreeken demonstreren wederom hun onkunde om welke onderneming dan ook tot een succesvol einde te brengen in deze nieuwste show met de laatst overgebleven scènes, de restjes zonder inhoud en betekenis, de onbegrijpelijkste trics – de kersen op de taart allang versnoept, alle krenten uit de pap gegeten en alles wat simply the best was eenvoudigweg te grabbel gegooid in de vorige programma’s –  komen ze met de acts waaraan liever geen vingers werden gebrand of in een grote boog omheen gelopen, the worst jokes, de halbe witzen en de clous beside the point,  kortom met deze existentiële beproeving als het leven zelf. Met niets op zak dan een groot brevet van onvermogen en met frisse tegenzin zetten de clowns de stap weer in de piste en op het toneel. Heel onverstandig en tegen beter weten in want er is geen weg meer terug in Point of no return.

---

Collectieven: Boekpresentatie, Tentoonstelling, Symposium en Estafette

KOM KIJKEN NAAR DE COLLECTIEVEN IN SEPTEMBER!

In maart van dit jaar vierde Jan Joris Lamers zijn 80ste verjaardag. Dit bracht een team mensen bijeen die deze mijlpaal wilde aangrijpen om voor het eerst de geschiedenis van de theatercollectieven in Nederland en België in kaart te brengen. Tijdens het Nederlands Theaterfestival in Amsterdam presenteren we tussen 1 en 12 september 2022 een boek, creëren we een tentoonstelling, houden we een symposium en spelen we een estafette van voorstellingen van theatercollectieven.

BOEK: DE COLLECTIEVEN: EEN UNIEKE THEATERGESCHIEDENIS

Een boek over de geschiedenis en ontwikkeling van het collectieve theater in Nederland en Vlaanderen. In dit boek wordt de aanloop naar de collectieven in verschillende facetten uitgelicht en de toekomst van het collectief verkend. De protesten die zich in de jaren 60 vooral richtten tegen de ‘gevestigde orde’ gingen niet aan het theater voorbij. Zo voelde een nieuwe generatie toneelspelers er niets voor om zich bij de traditionele gezelschappen aan te sluiten. Ze wilden voorstellingen maken op hun eigen voorwaarden, op hun eigen plekken, met en voor hun eigen generatiegenoten. Dat leidde tot een nieuwe vorm van theater, gemaakt in collectieven, oog in oog met het publiek. Aan de hand van zeventien tekstbijdragen en meer dan vijftig scènefoto’s brengt De Collectieven deze voor Nederland en België unieke theatergeschiedenis voor de eerste keer in kaart.

Het boek is interessant als studieboek voor UvA-studenten theaterwetenschap en als inspirerend boek voor theatermakers, theaterhistorici, dramaturgen, theatercritici en theaterliefhebbers. De collectieven hebben ook op het gebied van vormgeving – zowel vormgeving van voorstellingen als van promotiemateriaal – opmerkelijke prestaties voortgebracht, wat de redactie van het boek de mogelijkheid biedt om de geschiedenis van het collectief niet alleen in woord, maar ook in beeld aan te bieden.

Tijdens Het Theater Festival was het boek aan te schaffen bij De Brakke Grond.
Wilt u het boek alsnog bestellen? Dat kan! Het Collectievenboek is voor 35,- euro te bestellen bij Discordia zelf (excl. verzendkosten à € 4,50 in Nederland). Stuur daarvoor een mail naar: toneelgroepdiscordia@gmail.com en vermeld uw naam en adresgegevens en wij mailen u terug over de verdere afhandeling.

TENTOONSTELLING

Een tentoonstelling waarin grafisch en fotografisch materiaal de geschiedenis van de collectieven in beeld brengt. De tentoonstelling De Collectieven brengt aan de hand van affiches, foto’s en filmfragmenten de geschiedenis in beeld van een unieke theatervorm die zich in Nederland en België heeft ontwikkeld.

De tentoonstelling wordt op 1 september geopend en is gedurende het TheaterFestival van 1 tot en met 11 september dagelijks van 10.00 uur tot sluitingstijd te zien in ‘De Brakke Grond’, Nes 45 Amsterdam.

SYMPOSIUM

Een symposium, georganiseerd door de afdeling Theaterwetenschap van de UvA. In werkgroepen zal studie gemaakt worden van de geschiedenis van het theatercollectief. Een dag voor intergenerationele debatten over de geschiedenis en actualiteit van collectief theater maken, bestaande uit drie grote thema’s: Inspiratiebronnen, Collectieve Utopieën, Collectief Theater tussen Politiek en Liefde. Theatermakers, theaterwetenschappers, dramaturgen en critici gaan met elkaar en met het publiek in debat. Onder de aanwezigen bevinden zich leden van jonge en oude theatercollectieven, onder wie Jan Joris Lamers (Discordia), Damiaan De Schrijver (tg STAN), Roos Euwe (BOG.), Gable Roelofsen (Het Geluid).

Het symposium vindt plaats op 7 september van 9.30 tot 17.00 uur in Frascati 4. De toegang is gratis. Graag aanmelden via s.theaterwetenschap1@uva.nl (onder vermelding symposium collectieven.

ESTAFETTE VAN DE COLLECTIEVEN

September wordt een geweldig feest samen met collectieve gezelschappen in Nederland en België.

In maart van dit jaar vierde Jan Joris Lamers zijn 80ste verjaardag. Dit bracht een team mensen bijeen die deze mijlpaal wilde aangrijpen om voor het eerst de geschiedenis van de theatercollectieven in Nederland en België in kaart te brengen. Tijdens het Nederlands Theaterfestival in Amsterdam presenteren we tussen 1 en 12 september een boek, creëren we een tentoonstelling, houden we een symposium (lee meer hierover onder: nieuws) en spelen we een estafette van voorstellingen van theatercollectieven.

In Frascati 3 en 4 staan de volgende gezelschappen geprogrammeerd:

Woensdag 7 september

19:30 uur - Maatschappij Discordia - Love Sontag - Zaal 3

21:30 uur - Polycoproductie Discordia-STAN-De Hoe en Gillis Biesheuvel (ex-Dood Paard) - Onomatopee - Zaal 3

Donderdag 8 september

16:00 uur - Dood Paard- De Stokjesman - Zaal 4

17:30 uur - De Roovers - Lange nasleep van een korte mededeling - Zaal 3

19:15 uur - De Hoe (voorheen: De Koe) - De Nijl is in Cairo aangekomen - Zaal 4

21:00 uur - ’t Barre Land en Comp. Marius - Oude meester óf Houthakken (binnenkort bekend welke voorstelling het wordt) - Zaal 3

22:30 uur de Theatertroep - Stuk voor stuk - Zaal 4

Kaartverkoop voor deze voorstellingen in Frascati zijn begonnen. Kaartjes worden per voorstelling verkocht, maar met een passe-partout kunt u vijf of meer voorstellingen zien tegen gereduceerd tarief.

Dit programma is mede mogelijk gemaakt met (financiële) steun van (op alfabet):
Algemeen Nederlands Verbond (ANV), Benien Performing arts Management, Constant Meijer, Frascati, Gieskes-Strijbis Fonds, Henrik Muller Fonds, Podiumkunst.net, Prins Bernhard Cultuurfonds, Stichting Melanie, Theaterkrant, Uitgeverij IT&FB, Universiteit van Amsterdam, VandenEnde Foundation.

---